Kahramanmaraş’ın düşman işgaline karşı verdiği benzersiz istiklal mücadelesinin bayrak olayı kahramanı Rıdvan Hoca’nın yetiştirildiği Duraklı (At Oluğu) Camii Medresesinden günümüze sadece küçük bir parça olarak kalan çilehane yürekleri sızlatıyor. Vaktiyle bu medrese ve caminin bir ilim ve feyz kaynağı olarak hizmet verdiği, büyük alim ve evliya Darendeli Seyyid Muhammed Hilmi Efendi’nin 1858-1916 yılları arasında burada eğitim vererek halkı irşat ettiği, Darendelizade Vehbi Efendi, Darendelizade Mahmut Nedim Efendi, Berberzade Muhammed Nefî Efendi, Duruş Hoca Efendi, Abid Efendi gibi pek çok alimi yetiştirdiği ve Maraş kültür hayatına kazandırdığı bilinmektedir. Kahramanmaraş’ın ilim irfan ve kültür hayatında izler bırakan ve burada yetişmiş olan  Maraş istiklal harbinin kahramanlarından Rıdvan Hoca ve Ali Sezai Hoca’nın bu büyük alimin talebesi oldukları unutulmamaktadır.

MARAŞ İSTİKLAL HARBİNİN BAYRAK OLAYI KAHRAMANI ‘’ RIDVAN HOCA “ NIN YETİŞTİĞİ ATOLUĞU CAMİİ MEDRESESİNDEN GERİYE KALAN VE YÜREKLERİ SIZLATAN YETİM ÇİLEHANENİN EK PROJE İLE MEDRESESİNE KAVUŞTURULMASI, MEVCUT RESTiTÜSYON PROJESİNİN REVİZE EDİLEREK ORJİNALİ DİKKATE ALIR HALE GETİRİLMESİ hususunda tüm Kahramanmaraşlılar olarak durumu hassasiyetle takip ediyoruz.

Kahramanmaraş’ın düşman işgaline karşı verdiği benzersiz istiklal mücadelesinin bayrak olayı kahramanı Rıdvan Hoca’nın yetiştirildiği Duraklı (At Oluğu) Camii Medresesinden günümüze sadece küçük bir parça olarak kalan çilehane biz Kahramanmaraşlıları incitmektedir. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından geçtiğimiz günlerde Duraklı (At Oluğu) Camii ve Medresesinde başlayan restorasyon çalışmaları devam ederken; vaktiyle yapılmış aslına uymayan yanlış eklentilerin temizlenmesi esnasında, medresenin çilehane kısmı gün yüzüne çıktı. Gövdesinden koparılmış bir vücut parçası gibi verdiği yapayalnız ve çaresiz görüntüsü ile görenleri hüzünlendiren çilehane, adeta kaybolan medresesini aramaktadır. Medresesi vaktiyle yıkılmış, yok olmuş olan bu çilehane; yetim kalmış küçük bir yavrunun anasını arayıp sorması gibi tüm Kahramanmaraşlıları üzmektedir. Bu restorasyon vesilesi ile medresenin yeniden inşa edilerek çilehanenin yetim bırakılmaması gerektiğine inanıyoruz. Vaktiyle bu medrese ve caminin bir ilim ve feyz kaynağı olarak hizmet verdiği, büyük alim ve evliya Darendeli Seyyid Muhammed Hilmi Efendi’nin 1858-1916 yılları arasında burada eğitim vererek halkı irşat ettiği, Darendelizade Vehbi Efendi, Darendelizade Mahmut Nedim Efendi, Berberzade Muhammed Nefî Efendi, Duruş Hoca Efendi, Abid Efendi gibi pek çok alimi yetiştirdiği ve Maraş kültür hayatına kazandırdığı bilinmektedir. Bu cami ve medrese 1896-1897 yıllarında hemen hemen yeniden bina etme şeklinde önemli bir tamir görmüş, yapının tamirini de bu büyük alim  Darendeli Seyyid Muhammed Hilmi Efendi gerçekleştirerek şu an mevcut olan kitabesini kendi yazmıştır(Kahramanmaraş’ta Türk kültür Varlıkları Envanteri-Prof.Dr.Mehmet Özkarcı /1.cilt shf. 150 ). 1858 den 1916 ya kadar bu cami ve medresenin hem baniliğini hem de eğitimciliğini yapan, çok alim yetiştirerek Maraş kültür hayatını derinden etkileyen, Maraşta Darendeli büyük Hoca adıyla da bilinen bu büyük veli ve alimin bu yapılarla ilgili oluşturulacak bilgi levhasında da mutlaka yer alması elzemdir. Kahramanmaraş’ın ilim irfan ve kültür hayatında izler bırakan ve burada yetişmiş olan  Maraş istiklal harbinin kahramanlarından Rıdvan Hoca ve Ali Sezai Hoca’nın bu büyük alimin talebesi oldukları unutulmamaktadır. Maraş’ın son dönem ilim ve irfan ehillerinden Darendelizade İbrahim Efendi, Darendelizade Fazlı Efendi, Darendelizade Muallim Abdullah Efendi, Darendelizade Bahri Efendi, Darendelizade Muallim Osman Efendi’ler de yine bu medresede yetişerek Maraş kültür hayatına katkıda bulunmuşlardır. En son bu zatlardan eski Maraş ulema ve müftüsü Darendelizade Fazlı Hoca’nın verdiği derslerle 1970 li yıllara kadar Kur’an kursu şeklinde aktif olan bu medresede yetişen Durdu Mehmet Yiğitalp, Ahmet Cemil Önder, Ömer Kantarcılar, Niyazi Altınbaş, Hüseyin Aslantürk, Said Kırmacı ve Ökkeş Karakoç,  gibi isimler; eğitimlerini ilahiyatçı olarak tamamlayıp Diyanet ve MEB te görev alarak Kahramanmaraş’ın kültür hayatında yerlerini almışlardır. Av.Metin Şirikçi, iş adamı Şevki Şirikçi, DPT den Mustafa Şirin, BDDK dan Ahmet Şirin gibi daha birçok sevilen simalarında yetiştiği cami ve medresenin içindeki küçük mezarlık kısmında ise Maraş harbinde o bölgedeki çatışmalarda şehit olan Darendelizade Bekir Efendi ve bir kısmı da Darende den yardıma gelip şehit olan on civarında yiğidin gömülü olduğu bilinmektedir. Maraş istiklal harbine yaptığı bu katkılarla ayrı bir anlamı olan bu cami ve medresenin Kahramanmaraş’ın tarihi açısından çok önemli olduğu ortadadır. Bu hazîrenin de burada yatan şehitlere yakışır bir şekilde isimlerinin de belirtilerek düzenlenmesi gerekmektedir.

Çilehanenin uzantısı olan bu medresenin 2000 li yıllarda bakımsızlıktan çürüyüp yıkıldığı, medresenin kuzey tarafında, doğu batı yönünde bağlantılı iki katlı uzun bir kısmının daha mevcutken onunda daha önce yıkılmış olduğu, bunların yerine maalesef beton eklentiler yapıldığı eski mahalle sakinleri tarafından hatırlanmaktadır. Şu anda mevcut olmayan bu kültürel değeri çok yüksek kısımların yeniden tasarlanıp aslına benzer şekilde canlandırılarak yeniden Kahramanmaraş kültür hayatına kazandırılacağına inancımız tam olup, bunu ilgili kurumlardan beklemekteyiz.  Kahramanmaraş’ın hem harp tarihi, hem de ilim-kültür tarihi açısından çok önemli olan bu medresesinin sadece küçük bir çilehanesinin hayatta bırakılarak ana unsurunun yok sayılmasına Kahramanmaraşlılar olarak asla rıza göstermemiz mümkün değildir. Prof. Dr. Mehmet Özkarcı’nın Kahramanmaraş’ın Kültür Envanteri kitabında da medrese ile ilgili bilgi ve fotoğraflar yer almaktadır. Buranın orijinal haliyle ilgili bazı bilgi ve belgeler muhtemelen ilgili kurumlarda mevcuttur.

TİKA dünyanın dört bir tarafında yok olmuş eserlerimizi yeniden ortaya çıkarıp ihya ederken diğer kurumlarında aynı hassasiyeti göstereceğine inanıyoruz.

Şu anda yapının kuzey tarafına yapılmakta olan tuvaletler kısmının acilen durdurulmasını ve yeniden bütünlüğü bozmayacak uyumlu bir plan proje çerçevesinde ;  1) Medresenin daha önce yıkılmış olan kuzey taraftaki kısmının da doğu taraftaki çilehane ile bitişik yok olmuş kısmı ile birlikte, tamamının acilen eskisi gibi veya benzer şekilde yeniden tasarlanıp inşa edilerek hayata kazandırılmasını, 2)  Şu anki uygulanan projenin revize edilerek orijinal olanı dikkate alır hale getirilmesini, yaşlı insanlardan canlı şahitleri ile tamamen orijinal ve bütün olduğu bilinen, mimar, marangoz ve ahşap uzmanı bilir kişilerinde teyit ettiği üst mahfillerin yıkılmamasını, 3)  Mevcut proje kapsamında yıkılmış olan, mahfillerin üstünde kuzey batı köşedeki 150 yıllık ahşap çilehanenin yeniden yapılmasını, 4) Meydana çıkarılmış olan eski orijinal minber yerinin yeniden hayata geçirilmesini, 5) Cami kapısı-minare girişi-cami avlu kapısı üçgeninde cami penceresi hizasında kapatılmış olan altıgen şadırvan havuzun ortaya çıkarılarak hayata geçirilmesini, 6) Mevcut proje kapsamında cami avlusu batı cephesinden eklenmesi düşünülen yeni kapının orjinale uymaması ve şehitlerin yattığı hazireye zarar verecek olması nedeniyle iptal edilmesini, 7) Hazirenin orda  yatan şehitlere yakışır bir şekilde düzenlenip dizayn edilmesini  önemle talep ediyoruz.

Gereken başvurular 31/03/2014 tarih 1011 kayıt nolu dilekçemizle Hatay vakıflar bölge müdürlüğüne 30/04/2014 tarih 2626 kayıt no dilekçemiz ile Adana kültür varlıklarını koruma kuruluna yapılmıştır. Adana kültür varlıkları koruma kurulundaki dosya no:4600.267 dir. Hatay kültür varlıkları bölge müdürlüğü talebimize binaen rapor hazırlayarak Adana kurula göndermiştir. Bu konu 28/05/2014 tarihli adana bölge kurulu toplantısının gündemindedir. Bu toplantıda Kahramanmaraşımızın bu çok önemli kültür varlığına sahip çıkmak için Büyük şehir belediyemizden ve Dulkadiroğlu belediyemizden gereken destek, gayret hassasiyet ve titizliği beklediğimizi ifade eden başvuruları Dulkadiroğlu belediyesine 22/05/2014 778 kayıt nolu dilekçemizle, Büyük şehir belediyesine 22/05/2014 001716 kayıt nolu dilekçemizle yapmış bulunuyoruz.

Tüm Kahramanmaraşlılar adına Sütçü İmam Eğitim ve Kültür Derneği önderliğinde oluşturduğumuz takip komitesi olarak gereğini acilen tüm ilgili kurumlara saygılarımızla arz ederiz. 22/05/2014

Ekler: Cami ve medresenin eski durumu ile ilgili fotoğraf ve dokümanlar, imza kampanyasından imzalar, (30 Shf.)

“MEDRESESİNİ ARAYAN YETİM ÇİLEHANE” TAKİP KOMİTESİ

Feyzullah Aslantürk             

Yönetici/Basın Yayın Reklam

Komite Başkanı